الاستوگرافی کبد یکی از روش های نوین و دقیق برای بررسی سلامت بافت کبد است که بدون نیاز به جراحی، میزان سفتی یا آسیب بافتی را مشخص می کند. این روش به پزشک کمک می کند تا وجود بیماری هایی مانند فیبروز، التهاب یا کبد چرب پیشرفته را در مراحل اولیه شناسایی کند.

کبد از اندام های حیاتی بدن است که وظایف مهمی مانند سم زدایی، تولید صفرا و تنظیم متابولیسم را بر عهده دارد؛ بنابراین تشخیص زودهنگام آسیب های کبدی اهمیت زیادی دارد. با انجام الاستوگرافی کبد در تهران می توان با دقت بالا وضعیت این عضو را بررسی کرد و در صورت نیاز، درمان مناسب را آغاز نمود. این روش کاملاً غیرتهاجمی و بدون درد است و به عنوان جایگزینی مدرن برای نمونه برداری (بیوپسی) در بسیاری از موارد مورد استفاده قرار می گیرد. در ادامه با الاستوگرافی کبد و کاربردهای آن بیشتر آشنا خواهید شد.

الاستوگرافی کبد چیست؟

سفتی کبد با میزان فیبروز (اسکار) در بافت کبد که در نتیجه التهاب و آسیب ناشی از طیف وسیعی از علل مانند هپاتیت ویروسی، الکل، کبد چرب یا رسوب آهن رخ می دهد، ارتباط دارد. الاستوگرافی کبد یک آزمایش تصویربرداری است که پزشکان از آن برای تشخیص اسکار کبد، به نام فیبروز استفاده می کنند. بافت اسکار کبد ضخیم تر و کمتر از بافت کبد سالم انعطاف پذیر است و از عملکرد صحیح اندام جلوگیری می کند. الاستوگرافی شامل عبور دادن ارتعاشات با فرکانس پایین از بدن در طول اسکن اولتراسوند یا اسکن MRI است.

ارتعاشات از طریق بافت سالم و بیمار با سرعت های مختلف حرکت می کنند. یک برنامه کامپیوتری سرعت این ارتعاشات را ثبت می کند و از داده ها برای ایجاد تصویری از کبد استفاده می کند. این به پزشکان کمک می کند تا وجود و شدت بیماری کبد را تعیین کنند. الاستوگرافی کبد (LA) آزمایشی است که پزشک می تواند از آن برای اطلاع از سلامت کبد استفاده کند. این روش کاملاً سریع و غیر تهاجمی است. نتایج LA به پزشک در تشخیص اینکه آیا زخمی روی کبد وجود دارد یا نه کمک می کند. حتی می تواند علت اصلی بروز زخم کبدی را تشخیص دهد.

کاربردهای الاستوگرافی کبد در تشخیص بیماریها

با کاهش جریان خون به کبد، تولید کلاژن افزایش پیدا می‎کند و در اثر ایجاد اسکارهای متعدد بافت کبد سفت می‎شود و خاصیت ارتجاعی خود را از دست می‎دهد. در این شرایط، الاستوگرافی کبد با تشخیص به‎موقع می‎تواند اثرات فیبروز را کاهش دهد یا حتی رفع کند، به ‎همین ‎دلیل، متخصصان در درجه اول از الاستوگرافی کبد برای تشخیص بیماری کبد استفاده می‎کنند. البته پزشک شما ممکن است از این آزمایش به‎جای بیوپسی کبد استفاده کند که شامل برداشتن نمونه‎ای از بافت کبد است. الاستوگرافی نسبت به بیوپسی کبد روشی کم‎خطرتر است. الاستوگرافی کبد همچنین می‎تواند:

1. میزان خطر بروز مشکلات کبدی را پیش‎بینی کند.
2. شدت بیماری کبدی را بررسی کند.
3. به تعیین بهترین روش درمان بیماری‎های کبدی کمک کند.
4. میزان بهبودی بافت کبد پس از درمان را بررسی کند.

انواع الاستوگرافی کبد

الاستوگرافی سونوگرافی، با استفاده از دستگاه سونوگرافی و امواج صوت برای اندازه گیری سختی بافت استفاده می کند. MRE ( الاستوگرافی رزونانس مغناطیس Magnetic Resonance Elastography ) نامی است که برای تکنیک الاستوگرافی در نظر گرفته شده است که در MRI با استفاده از مغناطیس بسیار قدرتمند امواج رادیویی مقدار سفتی بافت را نمايش مي دهد.

الاستوگرافی کبد چگونه انجام می شود؟

مراحل الاستوگرافیکبد:

1. بیمار بر روی تخت معاینه دراز می‎كشد.
2. مقداری ژل در محل مشخص برروی پوست بیمار ریخته می شود.
3. پزشك پروب الاستوگرافیرا بین دنده ها در گوشه راست و دیواره پایینی قفسه سینه قرار می دهد.
4. چندين بار پالس بدون درد به کبد فرستاده می شود و ممکن است بیمار از طریق پروب لرزش های ملایمی را احساس نماید که آسیب جدی ندارد.
5. امواج صوت، ضبط و اندازه گیری و نتایج روی دستگاه ثبت می شود.
6. با استفاده از نتایج به دست آمده، پزشک احتمال مبتلا بودن به فیبروز یا سیروز را تشخیص می دهد.
7. زمان اسکن حدود 10 الي 15 دقیقه می باشد.

مراحل MRE کبد (الاستوگرافی از رزونانس مغناطیس):

1. MRE با همان دستگاه MRI انجام می شود.
2. فرد بر روی تخت مخصوص این دستگاه دراز می‎کشد و رادیولوژیست یک پد کوچک بر روی شکم فرد قرارمی دهد. این پد امواج صوت را به کبد انتقال می دهد.
3. زمانی که بیمار وارد تونل MRI می شود، پدی که روی بدن بیمار قرار گرفته بود فعال شده و اندازه گیری هایی که از کبد دریافت نموده است را ارسال می نماید.
4. اندازه گیری و نتایج روی دستگاه ثبت می شود و به یک نقشه تبدیل شود که نشان دهنده میزان سفتی کبد بیمار است.
5. این تست ممکن است که حدود 30-60 دقیقه طول بکشد.

آمادگی برای انجام الاستوگرافی کبد

معمولاً ۶ تا ۸ ساعت قبل از الاستوگرافی کبد باید ناشتا باشید. برخی غذاها و نوشیدنی‎های شیرین می‎توانند بر سفتی کبد تأثیر بگذارند. به‎همین‎دلیل، پزشک ممکن است خوردن یک وعده غذایی سبک و بدون چربی را در شب قبل از آزمایش توصیه کند و از شما بخواهد که نوشیدنی‎های شیرین مصرف نکنید. لیستی از داروهای مصرفی خود را به پزشک ارائه دهید و سایر توصیه‎های خاص پزشک را دنبال کنید.

الاستوگرافی کبد برای چه کسانی مناسب نیست؟

تست های سونوگرافی جزء کم خطرترین تست هایی هستند که عوارض جانبی ندارند. آنها همچنین تهاجمی نیستند و بنابراین حتی خطر عفونت نیز در آنها وجود ندارد. با این حال، گروه هایی هستند که باید از انجام الاستوگرافی کبد خودداری کنند یا در صورت نیاز به انجام با پزشک متخصص مشورت داشته باشند. این گروه ها عبارتند از:

• افرادی که به دلیل بیماری یا شرایط خاص در شکم آنها تجمع مایعات وجود دارد.
• افرادی که به هپاتیت شدید مبتلا هستند.
• افرادی که اختلال قلب سمت راست دارند.
• افرادی که اضافه وزن بسیار زیادی دارند.
• افرادی که فضاهای بین دنده ای آنها کوچک تر از حد نرمال است.
• افرادی که نمی توانند به پشت دراز بکشند.
• لازم به ذکر است که MRE برای افرادی که ایمپلنت های فلزی در بدن آنها وجود دارد، مناسب نیست. این متد همچنین برای خانم های باردار یا افرادی که قصد بارداری دارند، توصیه نمی شود.

تفاوت الاستوگرافی کبد و سونوگرافی کبد

در سونوگرافی معمولی بافت و شکل ظاهری قسمت مورد تست مشخص می شود؛ ولیکن الاستوگرافی می تواند علاوه بر این اطلاعات، همان گونه که گفته شد سنجشی از سختی بافت سینه نیز مطرح نماید و یک مکمل تشخیصی در کنار سونو است.

تفسیر نتایج الاستوگرافی کبد

نتایج LA سلامت کبد شما را بسته به نحوه حرکت امواج اولتراسوند یا MRE در کبد نشان می دهد. LA اندازه گیری ها یا تصاویر مختلفی را می گیرد که یک تکنسین آموزش دیده برای کمک به تعیین وضعیت کبد شما استفاده می کند. نتایج LA بسته به سطح زخم کبد شما به یکی از پنج مرحله طبقه بندی می شود:

• بدون جای زخم: هیچ نشانه ای از زخم کبد وجود ندارد.
• جای زخم خفیف: این درجه ممکن است نشانه بیماری کبد چرب باشد که در آن کبد حاوی بیش از ۵ تا ۶ درصد چربی است.
• جای زخم متوسط که خارج از کبد انتشار پیدا کرده و می تواند نشان دهنده فیبروز باشد.
• اسکار که با سایر نواحی اسکار مرتبط بوده و می تواند نشان دهنده فیبروز شدید باشد.
• سیروز اسکار پیشرفته

اگر بیمار به فیبروز خفیف تا متوسط مبتلا باشد می تواند با انجام اقداماتی از جمله موارد زیر به بهبود جای زخم کمک نماید:

• عدم نوشیدن الکل
• عدم مصرف مواد مخدر
• رژیم غذایی سالم
• انجام ورزش
• مصرف یک سری از داروهایی که در درمان هپاتیت مؤثر است.

اگر در درمان، تأخیری ایجاد شود، بافت کبد اسکار(جای زخم بیشتری) خواهد داشت که باعث بروز سیروز می شود. بعضی اوقات، تنها درمان سیروز پیشرفته، پیوند کبد است.

عوارض الاستوگرافی کبد

1. در صورت رعایت نکات ایمنی، این روش خطری برای بیماران ندارد.
2. در صورت استفاده از داروهای آرام بخش، خطر دوز بالای آنها وجود دارد. اگرچه عوامل حیاتی بیماران همواره بررسی می شود.
3. وجود میدان های مغناطیسی در این روش به تنهایی مضر نیست؛ اما این میدان ها می تواند در عملکرد دستگاه های پزشکی کاشته شده اختلال ایجاد کنند.
4. در صورت استفاده از ماده حاجب، احتمال بروز واکنش آلرژیک بسیار ناچیز است. چنین واکنش هایی معمولاً خفیف بوده و با دارو کنترل می شوند.

هزینه الاستوگرافی کبد در تهران

هزینه الاستوگرافی کبد به عوامل مختلفی بستگی دارد و ممکن است در مراکز مختلف متفاوت باشد. مهم ترین مواردی که بر قیمت نهایی این آزمایش تأثیر می گذارند عبارت اند از:

• نوع دستگاه و تکنولوژی مورد استفاده: دستگاه های جدیدتر مانند فیبرو اسکن های نسل جدید یا الاستوگرافی با امواج برشی (Shear Wave) دقت بیشتری دارند و معمولاً هزینه بالاتری نسبت به مدل های قدیمی تر دارند.
• تخصص و تجربه پزشک: انجام و تفسیر صحیح نتایج نیازمند مهارت بالای پزشک است. معمولاً مراکزی که توسطرادیولوژیست باتجربه اداره می شوند، تعرفه بالاتری دارند اما نتایج دقیق تری ارائه می دهند.
• محل انجام آزمایش: هزینه در کلینیک های خصوصی و مراکز تصویربرداری پیشرفته در تهران معمولاً بالاتر از بیمارستان های دولتی یا مراکز عمومی است.
• شرایط بیمار و نواحی تحت بررسی: در مواردی که بیمار نیاز به بررسی دقیق تر یا تکرار تست در چند نقطه از کبد دارد، زمان و هزینه افزایش می یابد.
• پوشش بیمه و نوع مرکز درمانی: برخی بیمه ها بخشی از هزینه الاستوگرافی کبد را پوشش می دهند، در حالی که در مراکز خصوصی ممکن است تعرفه آزاد محاسبه شود.

در مجموع، هزینه این آزمایش نسبت به روش های تهاجمی مانند نمونه برداری از کبدمقرون به صرفه تر است و با توجه به دقت بالا و بدون درد بودن آن، یکی از بهترین گزینه ها برای بررسی وضعیت سلامت کبد به شمار می رود.

بهترین مرکز الاستوگرافی کبد در تهران

اگر به دنبال انجام الاستوگرافی کبد با دقت بالا و کمترین خطا هستید، انتخاب مرکز مجهز به دستگاه های پیشرفته اهمیت زیادی دارد. در مرکز سونوگرافی و تصویربرداری دکتر سیف، الاستوگرافی کبد با استفاده از دستگاه SuperSonic ساخت فرانسه انجام می شود؛ دستگاهی که در مقایسه با نمونه های چینی یا قدیمی تر، سرعت تصویربرداری بالاتر، وضوح بیشتر و حساسیت دقیق تری در تشخیص میزان سفتی و فیبروز بافت کبد دارد. علاوه بر تجهیزات پیشرفته، در این مرکز تفسیر نتایج توسط پزشک متخصص تصویربرداری با تجربه بالا انجام می شود تا گزارش نهایی کاملاً دقیق و کاربردی باشد.این مرکز با ترکیب دستگاه سوپرسونیک فرانسوی و تیم متخصص، خدماتی در سطح استانداردهای بین المللی ارائه می دهد. همچنین رعایت اصول بهداشتی، سرعت در دریافت نوبت، محیط آرام و برخورد حرفه ای پرسنل از ویژگی های این مرکز محسوب می شود.

در نهایت، پیش از انجام الاستوگرافی کبد در تهران، بهتر است درباره نوع دستگاه، مهارت پزشک و تجربه بیماران قبلی تحقیق کنید تا بتوانید بهترین تصمیم را برای ارزیابی سلامت کبد خود بگیرید.

سوالات متداول در مورد الاستوگرافی کبد

1. الاستوگرافی کبد چیست و چه کاربردی دارد؟

الاستوگرافی کبد یک روش تصویربرداری غیرتهاجمی است که با اندازه گیری سفتی بافت کبد، به تشخیص فیبروز، التهاب یا چربی کبد کمک می کند. این روش سریع و بدون درد است و نیاز به بستری شدن ندارد.

2. چرا باید الاستوگرافی کبد انجام دهم؟

این آزمایش برای ارزیابی سلامت کبد، پیگیری بیماری های مزمن مانند هپاتیت یا کبد چرب و بررسی پیشرفت فیبروز استفاده می شود.

3. آیا انجام الاستوگرافی کبد نیاز به آمادگی خاص دارد؟

معمولاً بیمار باید حدود 68 ساعت قبل از آزمایش چیزی نخورد و نیاشامد تا نتیجه دقیق تری به دست آید. برخی مراکز ممکن است توصیه های جزئی دیگری نیز داشته باشند.

4. آیا الاستوگرافی کبد دردناک است؟

خیر، این روش کاملاً غیرتهاجمی و بدون درد است و فقط حس لمس دستگاه روی شکم احساس می شود.

5. آیا کودکان یا افراد مسن هم می توانند از الاستوگرافی کبد استفاده کنند؟

بله، این روش برای تمام گروه های سنی مناسب است، زیرا هیچ ماده رادیواکتیو یا تهاجمی ندارد.

6. چه عواملی می توانند دقت الاستوگرافی کبد را کاهش دهند؟

چاقی شدید، پر بودن معده، حرکت زیاد بیمار و وجود بافت های اسکار یا زخم می توانند نتایج را کمی تحت تأثیر قرار دهند.

7. آیا می توان الاستوگرافی کبد را چند بار انجام داد؟

بله، این روش کاملاً بی خطر و بدون محدودیت تکرار است و می توان برای پیگیری روند درمان یا تغییرات کبد، چند بار انجام داد.

8. هزینه الاستوگرافی کبد چگونه تعیین می شود؟

هزینه بر اساس نوع دستگاه، دستمزد پزشک، محل انجام اسکن، تعداد نواحی بررسی شده و تجهیزات جانبی تعیین می شود.

نسخه اصلی مطلب الاستوگرافی کبد چیست؟ | کاربرد و هزینه الاستوگرافی کبد را در سایت دکتر غلامرضا سیف بخوانید.

---